Улууспутугар от үүнүүтэ хайдаҕый?
Бэс ыйын устата таммах уу түспэтэх эбит буоллаҕына, от ыйыгар үгүс нэһилиэктэргэ ардах күүстээхтик түһэн оттооһун үлэтэ уустугурбутун туһунан Бүлүү улууһун тыа хаһаайыстыбатын салайааччытын Павел Павлович ИННОКЕНТЬЕВЫ кытта көрсөн үлэ-хамнас, окко киирии туһунан кэпсэттибит.
- Бу дьылга 28 тыһ.кэриҥэ туонна оту улууспутугар былааннаан олоробут. Быйылгы от үүнүүтэ куһаҕана суох ол эрэн күүстээх ардахтар түһэннэр Дьөккөн, Лөкөчөөн уонна Баппаҕаайы нэһилиэктэргэ суһал быһыы-майгы биллэрилиннэ. Нэдиэлэ саҕаланыытыгар тустаах нэһилиэктэргэ тиийэммит олохтоохтору кытта көрсүбүппүт, балаһыанньаны миэстэтигэр билсибиппит.
Улууспутугар от үлэтин ыйытыыктарыгар оперативнай штаб тэриллэн үлэлэлиир. Бэрэссэдээтэл, Бүлүү улууһун аҕа баһылыгын бастакы солбуйааччыта Иван Иванович Евсеев буолар. Суһал штаб быһаарыытынан ЧС биллэриллибит нэһилиэктэргэ комбикорм уонна эбиэс ылыытын боппуруоһа турар, быһаарыллыахтаах.
Биирдиилээн нэһилиэктэр номнуо дөкүмүөннэрин киллэрэ тураллар. Биһиги хас биир нэһилиэккэ от үүнүүтүн көрө-үөрэтэ олоробут. Анализ ыытабыт, холобур Баппаҕаайы нэһилиэгэ 1300 туонна оту былааннаан олорор эбит буоллаҕына, бу былаантан хаһы чахчы толорор кыахтаахтарын кэтээн үөрэтэбит. Хас биир ыалга тиийэ.
Былырыын Баппаҕаайы нэһилиэгигэр оттооһун үлэтэ былаанынан барбыта, оннооҕор атыыга диэн эмиэ от оттоммута. 2021 с. улууспутугар 103% былааммытын толорбуппут. Оннооҕор ыаллыы сытар Горнай улууһун Бэс-күөл сэлиэнньэтигэр 1000 т. оту атыылаан турабыт. Онтон быйылгы дьылга халлааммыт туран биэрдэҕинэ оту күүскэ ылардыы бэлэмэнэнэ сылдьабыт. Нэдиэлэ бүтүүтэ ардах намырыахтаах диэн тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтэ да гидрометеорологическай киин да сабаҕалыыллар. Маны таһынан улууска 20 мобильнай биригээдэ тэрийэбит диэн оройуоммут улахан хаһаайыстыбалара, потреб.кооперативтара биллэрэн тураллар. Элбэх оту өрүс уҥуор нэһилиэктэрэ ылардыы былааннаан олороллор. Манна диэн эттэххэ, биһиги улууспут Татарстан өрөспүүбүлүкэтин саҕа иэннээх. Бу эҥэр ардах түспүт эбит буоллаҕына, холобур Үгүлээккэ кураан буолан турар. Сорох үрдүк сирдэргэ от үүммэтэх, ону нэһилиэк дьаһалтата хамыһыйалаан акт толордо. Ол эрэн бу кэнники ардах таарыйда, этэҥҥэ буолуо диэн эрэнэбит. Улахан күүстээх от үлэтэ атырдьах ыйыгар буолуоҕа, ол онтон сиэттэрэммит түмүк таһаарыахпыт, холобур балаһыанньабыт уустугурда даҕаны суһал быһыы-майгы улуус үрдүнүнэн биллэриэхпит. Ол эрэн билигин эрдэ.
Былырыын Бүлүү улууһа от оттообута, өскөтүн үгүс улахан улуустарга оттоммотох эбит буоллаҕына, биһиэхэ үлэ күргүөмнээхтик барбыта. Билиҥҥи туругунан атын улуустартан сайаапка бөҕө киирэ турар, ол курдук аҥардас Чурапчы улууһуттан 4000 т. окко киирдэ, Кэбээйиттэн 2000 т. Ыаллыы сытар Кэбээйи улууһугар эмиэ ардах бөҕө эбит буоллаҕына, Чурапчыга кураан туран оту аһыыка сиэбит диэн биллэрбиттэрэ. Үөһээ Дьааҥҥы улууһугар билэргитин курдук эмиэ уустук балаһыанньа, ону биһиги улуустан эмиэ көмө күүтэллэр. Ону барытын өйдүүбүт ол эрэн бастатан туран бэйэбит оппутун ыллахпытына эрэ атыыга ыытыахпыт диэн саналаахпыт.
От ыйын 12 күнүгэр оперативнай штаб ыытыллыбыта, манна нэһилиэк баһылыктара, мелиорация тэрилтэ Бүлүүтээҕи филиалын салайааччыта кыттыылаах мунньах буолан ааспыта. Штаб быһаарытынан резерваҕа баар икки эксковаторы Дьөккөҥҥө уонна Лөкөчөөҥҥө ыытыллар туһунан дьаһал ылыллыбыта. Биир техника Дьөккөн нэһилиэгигэр тиийэн номнуо үлэтин ыыта сылдьар, Лөкөчөөҥҥө бу күүнэргэ иккис эксковатор барыахтаах. Онтон салҕыы Илбэҥэҕэ.
Бу ый бүтүүтүгэр халлааммыт туруга этэҥҥэ буоллаҕына өлгөм оту ылыахпыт диэн эрэнэбит. Салгыы от үлэтин туһунан билиһиннэрэ туруохпут.
0:15
Оставить сообщение: